Hoe je tegen man made en bewerkte stenen aan kijkt is voor iedereen anders. De één ziet het als vervalsing en misleiding, de ander als een mooi voorbeeld van wat de mens kan maken. Daarbij is natuurlijk ook van belang hoe zo’n ‘gemaakt’ iets wordt gepresenteerd. Als het wordt neergezet als echt en natuurlijk terwijl het uit een laboratorium komt dan is het wel degelijk misleidend. Het lastige is dat technieken en kennis steeds beter worden en het soms erg moeilijk te herkennen is wanneer iets bewerkt of helemaal door de mens gemaakt is. Een compleet overzicht geven is onmogelijk. Telkens weer duiken er nieuwe nagemaakte of bewerkte mineralen en fossielen op. Om onduidelijkheden weg te nemen, met natuurlijke mineralen bedoel ik mineralen die in de natuur gegroeid zijn zonder tussenkomst van mensen. Een deel van de ‘gemaakte’ mineralen heeft ook een natuurlijke tegenhanger.
Bewerkte mineralen
De bekendste voorbeelden van bewerkte mineralen zijn waarschijnlijk wel de gekleurde agaten die in alle mogelijke felle kleuren op beurzen te krijgen zijn. En natuurlijk de ‘citrien’ die eigenlijk amethist is die sterk verhit is. Maar daarnaast zijn er nog talloze voorbeelden die minder bekend zijn. Denk aan blauwe topaas die eigenlijk helemaal niet zo blauw is maar door straling een blauwere kleur krijgt. Of toermalijn die van oorsprong weinig kleur heeft en ook door straling roze kleurt. Rookkwarts die donkerder gemaakt wordt, bewerking van kwarts met metalen, noem maar op. Als je kijkt naar het bewerken van mineralen kun je een paar manieren van bewerken onderscheiden. De basis is altijd een natuurlijk mineraal dat op verschillende manieren behandeld kan worden. De meest gebruikte manieren zijn coaten, samenstellen, kleuren, verhitten, opvullen en bestralen.
Coaten: Dit wil zeggen dat het natuurlijke mineraal een extra laagje krijgt, een coating. Een goed voorbeeld hiervan is de zogenaamde ‘aura kwarts’, dit is bergkristal die bewerkt is met een metaal dan onder vacuüm in gasvorm gevaporiseerd wordt en daardoor een buitenlaag met een kleur en glans krijgt.
Verschillende metalen kunnen hiervoor gebruikt worden en geven allemaal een andere kleur. Tegrnwoordig bestaat er ook aura kyaniet en aura fluoriet. Ook diamanten en topazen worden soms gecoat om ze een andere kleur te geven.
Samenstellen: Dit kan op verschillende manieren. Het opaal doublet of triplet is een bekend voorbeeld. Als je de aanduiding ‘triplet’ bij een geslepen opaal of andere edelsteen ziet staan wil dat zeggen dat het is opgebouwd uit meerdere laagjes waarvan maar 1 laagje het mineraal zelf is. Een andere vorm van samenstellen kan zijn dat goedkope losse kristallen op een matrix gelijmd worden en verkocht als een duur mineraal van een ‘nieuwe’ vindplaats. Of meer dan de oorspronkelijk aanwezige mineralen op een matrix gelijmd worden. Voorbeelden zijn cavansiet met opgelijmde kristallen en stukjes steen met opgeplakt bladgoud. Ook mixt men soms iets echts met iets neos. Zoals deze echte malachiet in blauwe klei, verkocht als azuriet met malachiet.
Kleuren: Met kleuren bedoelen we dat een natuurlijk mineraal in een chemisch badje gekleurd wordt. Dit gebeurt veel met agaat van mindere kwaliteit uit Brazilië. Veel agaat heeft niet een hele spectaculaire kleur en is gewoon simpel grijs-wit. Deze agaat wordt veel gekleurd voor de handel in mooie felle blauwe, groene, paarse en roze kleuren. Het kleuren van agaten gebeurt al lang. Hier lees je meer over hoe men dat doet.
Bij kleuren hoort ook het bleken van mineralen wat soms gebeurt, bij jade bijvoorbeeld. Ook kennen we natuurlijk de howliet die blauw geverfd wordt en daarna wordt verkocht als turkoois en de lapis lazuli die in een badje blauwe verf gaat om een mindere kwaliteit een topkwaliteit te laten lijken. Soms wordt calciet of aragoniet gekleurd met kopersulfaat waardoor de kristallen groen worden en lijken op malachiet pseudomorf. En wat dacht je van de ‘powerballs’ uit Marokko, gekleurde bergkristal met glitters in fel paars, roze, rood en blauw. Of geverfde tijgeroog kralen.
Veel van de verkochte borniet/pauwenerts is in feite behandelde en daardoor anders gekleurde chalcopyriet. Het verschil is niet altijd even makkelijk te zien, maar hier kun je op letten: Chapcopyriet heeft een goudgele basiskleur, borniet koperrood. Chalcopyriet is hardheid 3,5 – 4, borniet 3. Chalcopyriet heeft een groenzwarte streepkleur, borniet grijszwart.
Zelfs maansteen ontkomt er niet aan. De groene ‘garnieriet’ maansteen is in sommige gevallen ook bijgekleurd.
Bestralen: Dit gebeurt ontzettend veel om mineralen mooier en duurder te maken. Rookkwarts wordt veel bestraald om de kleur donkerder te maken zodat het de ‘morion’ kwaliteit krijgt. Slechte kwaliteit toermalijn wordt bestraald om naar roze te verkleuren en te kunnen verkopen als mooie kwaliteit roze toermalijn.
Kwarts wordt ook bestraald om verschillende kleuren te krijgen. Zo kan amethist veranderen in groene kwarts als het bestraald wordt en kan ook citrien gemaakt worden. Kleurloze topaas wordt bestraald om het kleur te geven en mindere kwaliteit korund wordt ineens een mooie saffier als het bestraald wordt. Fluoriet wordt soms bestraald om blauw te worden, vooral die uit China. Als de ondergrond kwarts is verkleurd deze mee naar bruin, dat is soms een indicatie voor een bestraald stuk blauwe fluoriet.
Verhitten: Soms verandert de kleur van een mineraal als het sterk verhit wordt. Zo kan amethist van paars naar oranje-bruin verkleuren (zogenaamde gebrande amethist) en wordt het verkocht als citrien.
Fluoriet kan onder verhitting kleurloos worden. Barnsteen wordt soms verhit in olie om de kleur te intensiveren. Hierdoor kunnen ook een soort schelpvormige inclusies in de barnsteen ontstaan die de steen wat meer schittering geven. Aquamarijn wordt soms verhit om de blauwe kleur te versterken. Robijn en saffier kan ook een mooiere kleur krijgen door verhitting. Als diamanten met wat kleurverontreiniging aan sterkte hitte en druk worden blootgesteld worden ze kleurloos. Tijgeroog die verhit wordt kleurt rood en wordt stierenoog of kattenoog genoemd. Zie ook deze video.
Opvullen: Dit is een manier om beschadigde stenen perfect te laten lijken. Kleine beschadigingen, deukjes, barstjes, worden opgevuld onder druk met een kristalglas substantie. Soms ook met kunsthars, epoxy. Dit kan gepolijst worden en de steen lijkt onbeschadigd en perfect. Dit gebeurd bijvoorbeeld bij diamanten en bij smaragden.
Dan is er ook nog een groep bewerkte mineralen die niet direct onder één van deze methodes vallen. Zo zijn en uitgeholde galena kristallen aangeboden op beurzen die uitgeboord bleken te zijn, botryoidale fluorieten die gewoon in die vorm gemaakt bleken te zijn, in elkaar geplakte knutsels, noem het maar op.
Lab-grown mineralen
Dit zijn mineralen die in een laboratorium (of keuken) door de mens zijn gemaakt. Meestal hebben deze mineralen een natuurlijk voorkomend mineraal als ingrediënt waaruit kristallen gaan groeien.
Lopeziet wordt helaas nog veel verkocht zonder enige waarschuwing of goede informatie. Natuurlijke lopeziet of kaliumdichromaat zul je niet veel zien in de handel. Maar het bestaat wel. De lopeziet de je wel tegenkomt is geproduceerd door mensen met als grondstof natuurlijk kaliumdichromaatpoeder. De felrode kristallen die het dan vormt zien er heel mooi uit maar zijn behoorlijk gevaarlijk. De stof is erg kankerverwekkend en lost al op bij lage temperatuur. Als je zo’n stuk aanpakt met warme handen die wat bezweet zijn loop je al risico. Helaas zie je deze stukken nog regelmatig zonder enige waarschuwing voorbij komen op verkoopsites, beurzen en in winkels. Terwijl het zo gevaarlijk is. Inademing van het materiaal is gevaarlijk, maar ook contact met huid en ogen. Dit is een mineraal dat je beter kunt vermijden.
Bismut, het element bismut is een metaal. In de natuur komt het voor in onder andere bismiet en bismutiniet. Als bismut gewonnen wordt uit gesteente, ertsen en mineralen wordt het meestal in kleine compacte vormen gegoten om te gebruiken in de industrie. Maar als je zo’n stukje pure bismut verwarmd en laat groeien ontstaat een bijzondere trapsgewijze vierkante structuur in een regenboog-metaal glans.
Siliciumcarbide of carborundum is een verbinding van silicium, meestal uit zand, en koolstof. Deze komt natuurlijk slechts heel zelden voor en wordt voor industrieel gebruik geproduceerd door mensen. De verbinding zorgt voor een heel harde stof die onder meer gebruikt wordt voor schuurpapier en slijppoeders. Ook maakt men er mooie grotere ‘stenen’ mee die zwart zijn met een metaalachtige regenboogglans. Natuurlijk siliciumcarbide zit in kleine hoeveelheden in moissaniet. Dit zit in sommige meteorieten en heel af en toe in kimberliet. Moissaniet is keihard, 9,5 op de Mohs hardheidschaal (diamant is 10, het hardste mineraal). De ‘gewone’ sliliciumcarbide is ongevaarlijk in de vorm waarin je het als synthetisch mineraal kunt kopen en als poeder. De vezelige vorm, die ook geproduceerd wordt op microscopisch kleine afmeting, is wel gevaarlijk en kankerverwekkend.
Chalcanthiet is een mineraal dat gewoon in de natuur voorkomt. Een mooi, helderblauw kopermineraal. Maar helaas is de meeste chalcanthiet die je in winkels en op beurzen ziet de synthetische, laboratorium-geproduceerde variant. Felblauwe kristallen die na verloop van tijd verbleken naar een fletsere blauwe kleur. Een beetje oefenen leert je al snel natuurlijk van synthetisch te onderscheiden bij dit mineraal, maar de echte weggever is vaak de ‘vindplaats’. Als dit mineraal als vindplaats Polen of Bulgarije heeft, dan moet je er sterk van uit gaan dat dit een labgrown exemplaar is en geen natuurlijk stuk. En ze zijn niet heel goed voor je gezondheid, liever dus niet te veel aanraken en buiten bereik van kinderen houden. Het is kopersulfaat dat irritatie kan veroorzaken aan huid, ogen en luchtwegen.
Epsomiet is een evaporiet, een mineraal dat ontstaat bij verdamping. Misschien heb je wel eens gehoord van Epsom zout, dat is zout afkomstig uit Epsom in Engeland. Daar komt Epsomiet ook vandaan. Er zijn nog een paar meer plekken waar het in natuurlijke vorm voorkomt. Maar ook bij dit mineraal geldt dat je het soms in synthetische, labgrown vorm zult zien. De basis is gelijk, verschil is alleen dat de synthetische vorm is gemaakt door de mens en niet op natuurlijke wijze is gegroeid. Ook hier vaak ‘vindplaats’ Polen. Epsomoiet is een vrij kwetsbaar mineraal, maar niet bepaald zeldzaam. Toch wordt er vaak synthetisch aangeboden.
Borax is een veel gebruikt middel om zelf thuis kristallen mee te laten groeien. Dit zit bijvoorbeeld ook in de ‘Grow your own crystals’ doosjes die je in de speelgoedwinkel kunt kopen. Erg leuk om uit te proberen. Maar helaas wordt ook dit verkocht als ‘natuurlijk’ mineraal. Populair is tegenwoordig het laten begroeien van schelpen, halve bollen en nautilusschelpen met borax kristallen. Je vindt deze kristallen in de mooiste kleuren. De vorm van het kristal is hier de weggever, borax kristallen hebben een hele typische vorm die vrij makkelijk te herkennen is met een beetje oefening. Van nature komt borax voor in kleurloze of witte kristallen.
Kwarts: Er bestaat tegenwoordig lab-grown (in een laboratorium of fabriek gemaakte) kwarts, bergkristal, die in alle kleuren gemaakt kan worden, van kleurloze bergkristal tot paarse amethist. Ook groene ‘chloriet fantoom kwarts’ is een bekende soort die veel na wordt gemaakt. Deze lab-grown clusters zijn te herkennen aan onregelmatige, slordige, vlakken en groeilijnen en aan heel veel haarfijne en vlijmscherpe kristalnaaldjes aan de basis van het cluster. Klik hier voor een video met uitleg over lab-grown kwarts.
Aluin is net als borax een vrij makkelijk middel om zelf mee te experimenteren als je wilt zien hoe kristallen groeien. Voor aluin gaat eigenlijk hetzelfde op als voor borax. Mooie helder glimmende kristallen in alle kleuren van de regenboog. Aluin heeft een natuurlijke oorsprong en is al sinds de oudheid bekend als bijvoorbeeld beitsmiddel voor het kleuren van wol en stof. Het is vooral bekend vanwege de bloedstelpende eigenschap, wie kent niet de aluinsteentjes die heren gebruiken bij het scheren. Als je aluinpoeder oplost in heet water en er een moederkristalletje aan toevoegt zal de aluin hierop gaan kristalliseren en mooie kristallen gaan vormen volgens hetzelfde principe als uitgelegd in het stuk over kristalgroei en nucleatie. Aluin is ook een veelgebruikt middel in deodorant. Paarse aluinkristallen worden soms verkocht als amethist of onder de naam ‘tschermikit’.
Goudstroom (Goldfluss) is een glas dat gekleurd wordt met koperoxide. Er zijn twee verklaringen voor de herkomst. Eentje is dat het in Venetië is gemaakt in de 17e eeuw als sierglas voor de doge van Venetië. Maar een andere theorie vertelt dat deze ‘steen’ ontwikkeld is door een onbekende orde van monniken. Meestal is de steen rood-oranje, maar paars, blauw en groen bestaat ook. Een ander naam is ook wel aventurijnkwarts.
Magnesium vormt in de natuur geen kristallen. Toch zijn er zilverkleurige magnesium clusters in de handel. Dit is niet van nature gegroeid, maar is in een laboratorium gecreeerd. Het bestaat uit zilverkleurige ‘veertjes’ die soms ook als gedegen zilver aangeboden worden.
Dit zijn de meest voorkomende synthetische mineralen met natuurlijke middelen gemaakt die ook te herkennen zijn als synthetisch aan hun vorm, naam, etc. Als je een beetje thuis bent in scheikunde en weet wat je doet kan het maken van mineralen ook een hobby zijn. Maar wees wel eerlijk over wat het is!
Echt nep
Daarnaast zijn er ook dingen die gewoon worden gemaakt om ze veel mogelijk op het origineel te lijken en ook als zijnde echte mineralen verkocht worden. Vooral op veel websites waar je tegenwoordig voor weinig geld in massa bepaalde stenen kunt kopen moet je oppassen voor dit soort nepmateriaal.
Opaliet of opaline is glas dat gekleurd is in mooie zachte regenboogkleur en lijkt op zowel regenboogmaansteen als opaal. Het wordt soms ook ten onrechte als deze stenen aangeboden. Maar meestal gewoon onder de naam opaliet of opaline. Niets natuurlijks aan, behalve dan dan het glas gemaakt is van silica houdend zand.
Kwarts: Naast de lab-grown clusters wordt ook glas gebruikt om kwarts na te maken. Geslepen bergkristal is soms moeilijk te onderscheiden van glas en helaas komen uit China veel namaak bergkristal of kwarts soorten die feitelijk glas zijn. Vooral de rood gekleurde variant is een bekende namaak, deze wordt verkocht als aardbeienkwarts. Namaak glas-aardbeienkwarts is te herkennen aan de luchtbelletjes die vaak te zien zijn en aan de kleurverdeling. Het lijkt alsof de rode kleur met vegen of wolken in het glas zit. Aardbeienkwarts is ook een handelsnaam voor kwarts die een rood-roze kleur heeft door ingesloten hematiet of voor ‘rode aventurijn’.
Ook zogenaamde kristallen bollen zijn lang niet altijd van natuurlijk kristal, maar van kristalglas. Glazen bollen zijn bijna altijd glashelder, waar bergkristal bollen meer oneffenheden en interne breukjes laten zien.
Barnsteen wordt ontzettend veel nagemaakt. Niet alleen de welbekende Baltische barnsteen, maar ook barnsteen uit Mexico, de Dominicaanse Republiek en Myanmar worden relatief vaak vervalst. Soms is het bijna niet te zien dat het om vervalsingen gaat. Lucratieve vervalsingen zijn barnsteen met insluitsels, met diertjes. Vroeger gebruikte men plastic als vervalsing, dat was nog te herkennen. Maar tegenwoordig gebruikt men ook vaak echte barnsteen, sterk verhit waardoor het smelt, om de meest mooie diertjes in te zetten. Van vlinders tot schorpioenen wordt verkocht voor absurde bedragen.
Malachiet: Helaas komt er tegenwoordig veel valse malachiet op de markt. Met het blote oog is aan een gepolijst stuk vaak wel te zien dat het namaak is met een beetje oefening. Testen met streepkleur, hardheid en dichtheid kunnen dit wel vaststellen, maar dat kun je natuurlijk niet doen met een mooi gepolijst stuk dat je zou willen aankopen. Gebruik je gezonde verstand, goede malachiet is niet goedkoop. Een klein dingetje dat kan helpen, echt malachiet voelt ‘steen’ koud aan waar fake malachiet nooit echt koud is, het voelt meer als klei/aardewerk en is ook lichter van gewicht. Een weggever zijn de lijnen. Bij echte malachiet hebben de verschillende lijnen meerdere kleurschakeringen die vaak dicht bij elkaar liggen. In namaak malachiet worden vaak maar 3 of 4 kleuren gebruikt die veel van elkaar verschillen, waaronder soms zwart… iets wat je in natuurlijke malachiet zelden tegen zal komen. Helaas is erg veel vorm geslepen malachiet in goedkope sieraden tegenwoordig fake. Klik hier voor een video over het leren herkennen van namaak malachiet.
Moldaviet is een tektiet, een glasachtig impactgesteente dat is ontstaan door de inslag van een meteoriet ruim 14 miljoen jaar geleden in wat nu Zuid-Duitsland is. Door de impact slingerde materiaal van de inslagplek naar het gebied dat we nu kennen als Tsjechie. Deze stukjes mooi groen glas zijn daar nu te vinden.
Hoe herken je fake moldaviet?
– Fake moldaviet heeft vaak een vettige, glanzende glasglans, echte moldaviet is juist vaak mat.
– Echte moldaviet heeft insluitsels van lechatelieriet die onder de microscoop zichtbaar zijn als slierten of vegen. Ook kunnen er wat luchtbellen inzitten. Fake moldaviet heeft soms erg veel luchtvellen of helemaal geen insluitsels. Vooral gefacetteerde fake moldaviet is te herkennen aan het volledig ontbreken van insluitsels.
– Als de vorm van meerdere aangeboden moldavietstukjes verdacht veel op elkaar lijken is dat een teken dat het fake kan zijn. Iedere moldaviet is uniek en 2 dezelfde stukken bestaan niet.
– Moldaviet is bijna altijd groen, maar er bestaat ook bruine en wat gelige moldaviet (zeldzaam). Blauwe of rode moldaviet bestaat niet.
– Echte moldaviet komt uit Tsjechië, Duitsland of Oostenrijk. Als het ergens anders vandaan komt is het geen moldaviet.
– De prijs, echte moldaviet is duur.
Obsidiaan: Obsidiaan is vulkanisch glas dat ontstaat als silica-houdende lava erg snel afkoelt. Hier in Nederland komt geen obsidiaan voor. Maar je vindt hier wel glasachtig materiaal, onder andere op het strand. Dit is nagenoeg altijd industrieel afval, slak noemen we dat. Het is een soort groen glasachtig ‘steen’. Ook als ergens mijnen of metaalindustrie is of is geweest kun je glasachtige slakken verwachten. Meestal zijn deze ‘slakken’ te herkennen aan piepkleine gaatjes of bubbeltjes, dit verraadt dat het geen obsidiaan is. Ze kunnen allerlei kleuren hebben, maar groen, zwart, bruin en blauw komen het meest voor.
Helaas wordt gekleurde ‘obsidiaan’ veel nagemaakt. Tegenwoordig wordt glas in allerlei kleuren verkocht als Andara obsidiaan of allerlei andere mooie namen. Andara obsidiaan is gewoon gekleurd fabrieksglas. Helderblauwe, groene, gele, paarse, rode etc. obsidiaan bestaat niet op deze manier en in deze verschijningsvorm. Klik hier voor een video over obsidiaan.
Opaal is een goed voorbeeld van iets dat al erg lang op talloze manieren wordt nagemaakt. Het is dan ook erg lastig om eenduidig te zeggen hoe je synthetische opaal kunt herkennen. Zorg bij opaal dat je koopt bij een betrouwbare verkoper en bekijk het stuk goed. Ruwe opaal zal niet snel nep zijn, maar verwerkt in sieraden is het helaas nog wel eens een synthetische variant. Met de opkomst van de snelle en goedkope internet dropship handel is er ook veel op de markt wat de naam synthetische opaal niet eens mag dragen. Epoxy of lak met glitters, gekleurd cellofaan onder een laagje lak… allemaal voorbeelden van hele goedkope namaak van een bijzonder mooie steen.
Rhodochrosiet wordt niet veel nagemaakt. En toch is er sinds kort een namaak variant op de markt die verkocht wordt onder de naam Argentijnse rhodochrosiet. Het gaat hier om een plastic of calsilica fake die vergelijkbaar is met fake malachiet, alleen de kleur is anders. Felroze met witte lijnen.
Shungiet wordt soms in hele lage kwaliteit (laag koolstof gehalte) verkocht of verkoopt men zelfs steenkool als zijnde shungiet. Shungiet is de laatste tijd erg populair om in water te leggen en daarmee het water te zuiveren om vervolgens te drinken. Edelshungiet bestaat voor 98% uit koolstof en kan dus weinig kwaad in water, het werkt hetzelfde als een koolstoffilter of Norit. Maar niet alle shungiet die verkocht wordt is edelshungiet. Shungiet gesteente mag al bij een koolstofgehalte van 35% shungiet heten in de handel. En wat die overige 65% is? Geen idee, staat er ook echt niet bij vermeld als je het koopt. Niet heel verstandig dus om zo maar in je water te doen en vervolgens op te drinken.
Hematiet: Er zijn twee bekende hematiet ‘fakes’. De eerste zijn de geodes die verkocht worden als galeniet of hematiet geodes. Er zijn twee soorten in. De ene variant is de volledig man-made geode van klei die aan de buitenkant zwart geverfd is en waar binnenin stokjes zijn gestoken. Dit alles wordt aan de binnenkant voorzien van een laag lijm waar gemalen galeniet op geplakt wordt. De andere variant is een bergkristal geode die aan de binnenkant volgeplakt wordt met galenietgruis. Deze ‘geodes’ worden als galeniet of hematiet geodes verkocht.
Een ander ding zijn de ronde hematietkralen. Deze zijn ook lang niet altijd echt hematiet. Vaak is het gesinterde ijzeroxide in plaats van echte hematiet. Ook de geslepen kralen (ook bollen, ovalen, eieren, etc) van ‘magnetische’ hematiet zijn geen echte hematiet, maar een man-made product. Echte hematiet is niet magnetisch.
Jaspis is een verzamelnaam voor veel stenen die eigenlijk geen jaspis zijn (jaspis is een variant van kwarts). Denk aan bumblebee jaspis, K2 jaspis of kiwi jaspis. Dat zijn wel natuurlijke stenen, maar geen of bijna geen kwarts. Dat houdt in dat je niet precies weet wat je koopt en, in het geval van een sieraad, draagt. Zo weten niet veel mensen dat bumblebee jaspis eigenlijk calciet is met realgaar (een arseenhoudend mineraal, dus giftig). Calciet is een stuk zachter dan kwarts, dus de steen is ook veel kwetsbaarder. Steeds meer niet nader onderzochte gesteentes krijgen de naam ‘jaspis’ met een toevoeging die bijvoorbeeld gaat over de kleur of het patroon van de steen
Wat je ook steeds vaker ziet is jaspis in allerlei mooie felle kleuren met namen als ‘sea sediment jaspis’ of ‘imperial jaspis’. Dit zijn dan vaak gekleurde kralen waarvan armbanden of kettingen worden gemaakt. Deze zijn meestal niet echt. Het is klei of aardewerk met een mooie kleur of restjes geverfde jaspis in epoxy gegoten.
En dan is er nog een steeds groter groeiend aantal echte mineralen die verkocht worden onder hele mooie, mystieke namen. Dit zijn ‘gewone’ mineralen die een naam krijgen die bepaalde eigenschappen op een bepaalde herkomst suggereert. Aan deze mineralen wordt een hele lijst aan bijzondere eigenschappen toegedicht, maar helaas vertelt men je niet wat iets werkelijk is. Deze lijst is oneindig lang en groeit nog steeds. Ook worden goedkopere mineralen onder namen van duurdere mineralen verkocht. Zo noemt men hele mooie labradoriet uit Madagascar soms spectroliet en verkoopt men blauwe hemimorfiet als larimar. Wees vooral kritisch op wat je koopt en probeer te achterhalen wat iets werkelijk is. Bronnen voor het nagaan wat iets is en of iets een officiële mineraal-naam is zijn onder meer mindat.org en de lijst van erkende mineralen op de website van de International Mineralogical Associaton.
Helaas wordt men steeds inventiever als het gaat om namaak van mineralen. Gebruik je gezonde verstand. Te goedkoop… ga er dan maar vanuit dat het niet echt is. Ook helpt het om je eigen te maken waaraan je bepaalde echte stenen kunt onderscheiden van nep, bijvoorbeeld hardheid, kleur, streepkleur en patronen in de steen. Om meer te leren over determineren klik hier.
Lees ook eens dit stuk over de Andara scam. En dit over fakes van AliExpress. En op de pagina ‘downloads‘ kun je allerlei voorbeelden en video’s vinden omtrent namaak en fake.
Download de speciale editie van het ‘Fake Buster boekje’ hier:
Puffins and Pies 