‘Gaan jullie nog op vakantie?’ ‘Ja, we gaan lekker een weekje naar Engeland’. ‘Engeland? Lijkt me zo’n mooi land, maar ik ga niet hoor, ik durf niet links te rijden… doodeng!’
Dit is zo ongeveer de meest gehoorde opmerking als ik vertel dat we naar Engeland of Schotland gaan. En tegen iedereen die opziet tegen het links rijden kan ik maar één ding zeggen… gewoon doen! Het is absoluut niet eng! Ok, toegegeven, het is even wennen, even omdenken. Maar na een dag of twee zul je zien dat het echt reuze meevalt. Sterker nog, ik rijd liever daar dan hier. En dat gezegd door iemand die niet graag rijdt. Voor mijn gevoel is het verkeer daar overzichtelijker en rustiger. En is links rijden, als je er aan gewend bent, een stuk logischer. Als je in de UK gaat rijden zijn er een aantal dingen die je even moet weten en dan is het werkelijk waar een koud kunstje.
We denken vaak dat de UK het enige linksrijdende land is. Oh ja, Zweden, maar die doen dat al lang niet meer. Er zijn echter 76 linksrijdende landen in de wereld (aldus Wikipedia…). Ok, toegegeven, veel daarvan zijn of waren Britse koloniën en commonwealth landen. Maar ook bijvoorbeeld Japan, Indonesië en Suriname. We weten dat vroeger bijna iedereen links reed of liep. De Grieken, de Egyptenaren en de Romeinen. In Swindon is een Romeinse weg gevonden waaruit dit blijkt. De weg liep naar een groeve. De sporen uit de groeve waren dieper uitgesleten dan die er naar toe. Dat komt doordat de gevulde karren die uit de groeve kwamen zwaarder waren dan de lege karren die er naar toe reden. De diepe sporen die weg van de groeve gingen zaten links en toonden aan dat de Romeinen ook links liepen/reden. Geschiedkundigen denken dat het links rijden komt doordat de meeste mensen rechtshandig zijn. Dat is dus ook de arm waarmee mannen in het verleden hun zwaard trokken. Dan is het handig om links te rijden, zodat rechts vrij is om het gevecht aan te gaan waar nodig. Voor de Tweede Wereldoorlog was het wat links en rechts rijden betreft een zootje in Europa. Ieder land had eigen regels. Een deel reed links, waaronder bijvoorbeeld ook Oostenrijk, en een deel reed rechts. Oostenrijk heeft het trouwens helemaal moeilijk gemaakt. Dat land is niet in één keer overgegaan naar rechts rijden, maar per provincie verdeeld over een jaar of 15. In Frankrijk reed men rechts, dit was ingevoerd tijdens de Franse Revolutie. Alle landen die onder gezag van Napoleon hadden gestaan in de beginjaren van de 19e eeuw reden ook rechts. In 1920 is het voorstel gedaan om in heel Europa rechts te gaan rijden. Dit om het verkeer te stroomlijnen. Niet alle landen deden dit ook gelijk. Toen de Nazi’s aan de macht kwamen, voerden zij ook het rechts rijden in in alle landen die ze innamen.
Zoals gezegd, rijden in de UK is echt niet moeilijk, hier een paar tips en aandachtspunten.
Allereerst moeten wij als continental drivers onze autolampen aanpassen. Onze koplampen zijn zo ingesteld dat ze meer in de berm schijnen dan op de andere weghelft. Ze schijnen dus vooral naar rechts. Als je in de UK gaat rijden houdt dat dus in dat je voornamelijk op de andere weghelft schijnt en dus je tegenliggers verblindt. Daarom ben je wettelijk verplicht je lampen zo in te stellen of aan te passen dat ze tegenliggers niet verblinden. Veel auto’s kunnen dit niet dus moet je je lampen deels af plakken. Hiervoor kun je bij de ANWB en op alle ferries speciale stickers kopen met duidelijke aanwijzingen over hoe en waar je ze moet plakken. Sommige mensen kiezen er voor hun lamp af te plakken met duct-tape, dat kan natuurlijk ook. Maar zoek dan wel even goed uit welk deel je af moet plakken. Sommige auto’s kunnen de koplampen dus afstellen van binnenuit, dat is natuurlijk helemaal handig. Of jouw auto dat kan kun je navragen bij de dealer of nalezen in het boekje bij de auto. En nu even een woord aan alle eigenwijze Nederlanders die denken dat dit onzin is, niet hoeft, etc. omdat het al jaren niet doen en nog nooit bekeurd zijn…. HET AANPASSEN IS VERPLICHT, op welke manier is aan jou! Je bent te gast is een ander land, pas je dan ook aan. Wat is nu £7,- voor een paar stickers als je toch al die vakantie hebt betaald. Je maakt de weg er een stuk veiliger mee, vooral voor je medeweggebruikers.
Dan de afstanden en snelheden. Alles wordt aangegeven in mijlen, miles. Een mijl is omgerekend ongeveer 1,6 kilometer. Als dus binnen de bebouwde kom een bord staat met 30mph, mag je daar 46 km per uur. Tegenwoordig rekenen de meeste navigatiesystemen de mijlen automatisch om en geven dus in kilometers aan hoe snel je mag rijden. Maar als je geen navigatiesysteem (satnav in de UK) hebt is het wellicht handig om even een briefje op je dashboard te hangen met de omgerekende snelheden. Binnen de bebouwde kom is het altijd 30 of 40 mijl. Daarbuiten 50 als er een beperking geldt en zonder beperking 60. Op motorways en dual carriageways mag je 70 mijl per uur. Afstanden op de borden langs de weg zijn ook in mijlen.
De wegen zelf. De makkelijkste en grootste zijn de motorways, de snelwegen. Deze wegen hebben een M-nummer en staan op de meeste kaarten in het blauw ingetekend. Bijna altijd minimaal driebaans en ruim opgezet. De bekendste is de M25, de London Orbital. Een punt waar een oprit en een afrit zit heet een junction. Deze heben allemaal een nummer. Bij verkeersinformatie gebruiken ze vaak deze junction nummers om aan te geven waar op de weg een probleem is. Ook worden de termen northbound en southbound gebruikt als het gaat om noordelijk of zuidelijk van richting en in het geval van de M25 spreken ze over clockwise en anti-clockwise, met de klok mee of tegen de klok in. Op motorways is de maximum snelheid 70 mijl per uur.
Als je pauze wilt houden doe je dat bij een service station (services). Deze worden goed aangegeven langs de weg en zijn een soort eilandjes met een tankstation, winkel, restaurant en soms een hotel. Niet schrikken als je bij het afrijden van de snelweg niet direct een tankstation ziet…. na een afrit komt altijd eerst een rotonde. Goed kijken welke afslag je moet hebben voor de services en dan netjes voorsorteren. Linker baan voor de eerste paar afslagen, rechts als je helemaal rond moet. Dit voorsorteren geldt trouwens voor alle meerbaans rotondes in de UK. Volg de borden en aanwijzingen op de weg en je komt vanzelf bij het service station.
Dan zijn er de dual carriageways. En die kunnen wat verwarrend zijn voor ons Nederlanders. Ze lijken namelijk vaak op een snelweg. Het zijn tweebaans wegen met een gescheiden rijbanen, een middenberm en een A-nummer. En je mag er meestal ook 70mph. Maar… het is zer zeker geen snelweg. Er is meestal geen vluchtstrook (hard shoulder, zo’n grappige naam) en je kunt er alle verkeerssituaties tegenkomen die je op kleinere wegen kunt hebben. Rotondes, verkeerslichten, oversteekplaatsen, wegen van links, etc. Oppassen dus op dut soort wegen. Het zijn geen snelwegen en je moet vaak gewoon stoppen voor allerlei situaties.
De ‘gewone’ wegen zijn eigenlijk net als bij ons. Let bij het afslaan even op of je een grote of een kleine bocht moet maken om weer netjes aan de linkerkant van de weg uit te komen. Nog één soort weg die wij niet kennen… de single track road. Erg leuk! Een hele smalle weg waar auto’s elkaar niet kunnen passeren. En daar zijn er best veel van in de UK. Langs de weg zijn passeerhavens gemaakt waar je in gaat staan als je een auto tegemoet ziet komen. Soms kan dit inhouden dan je even een stukje achteruit moet rijden. Doe dit gewoon en probeer geen voorrang af te dwingen en ga vooral niet in de berm rijden, de kans bestaat dat je er niet meer uit komt. Regel is dat degene die het dichtst bij een passeerhaven zit daar in rijdt of even terug rijdt. Maar dat gaat niet altijd op. Kijk gewoon hoe de situatie is en gebruik je gezonde verstand. Vooruitkijken is hier ook belangrijk. Jij kunt met alleen een auto makkelijker achteruit dan een vrachtwagen of auto met caravan. En als jij veel auto’s achter je hebt en die ander niet, gaat die ander gewoon even achteruit. Britten zijn over het algemeen heel vriendelijk en netjes in het verkeer en dit geeft bijna nooit problemen. Sommige single track roads liggen vrij diep tussen de weilanden en hebben aan de zijkanten hoge hagen, hedgerows. Dit kan best even lastig zijn, vooral als het een bochtige weg is en je niet kunt zien of er een tegenligger aankomt. Of zoals wij ooit meemaakten, je een ambulance met gillende sirenes achter je hebt en je echt geen kant op kunt…. of er midden op de weg een dikke steen ligt, je met geen mogelijkheid nog uit kunt wijken en twee banden kapot rijdt. Maar meestal…. zijn het de allermooiste weggetjes door prachtige landschappen die je naar de mooiste plekken van het land brengen.
Tolwegen zijn er bijna niet in de UK. Alleen een klein stukje van de M6, de twee bruggen over de Severn en de Dartford Crossing zijn nog stukjes tolweg. Vooral de Dartford Crossing is wel een plek waar veel mensen langs rijden, het zijn een brug en een tunnel over en onder de Thames waar je langs komt als je vanaf Londen Essex in rijdt. Als je vanaf Londen komt, vanuit het zuiden rijdt je door de tunnel en vanuit het noorden rijdt je over de Queen Elizabeth II Bridge. Tot 2014 was het zo dat je de tol kon betalen door een pond munt in een zakje aan een automaat te gooien. dat is niet meer. Tegenwoordig worden alle auto’s die door de tunnel en over de brug rijden geregistreerd op camera. Het is de bedoeling dat je voor 24.00 uur ’s nachts op de dag dat je bent gepasseerd de tol betaald. Dit kan op verschillende manieren. Je kunt een betaalpunt in de buurt van de crossing opzoeken en daar betalen, maar het kan ook online. Als je geen Brits kenteken hebt is het niet mogelijk om een abonnement af te sluiten, maar je kunt wel vooraf of achteraf je kenteken registeren en betalen. Als je dit vooraf doet zet je gewoon het benodigde bedrag op je account en hoef je op de dag dat je langs de crossing rijdt nergens meer naar om te kijken. Wel zo handig als je op doorreis bent! Als je niet betaalt zal je naar verloop van tijd een boete krijgen. En ja, die geven ze ook aan buitenlandse auto’s! Hoe en dat je moet betalen staat niet erg goed aangegeven bij de crossing. Daarom gaat het ook best wel eens mis en weten vooral toeristen niet dat ze tol verschuldigd zijn. Om een nare verassing achteraf te voorkomen, denk gewoon even aan het opzetten van een account voor je vertrekt met daarop voldoende geld voor het aantal keren dat je langs de crossing komt. Heen en terug is 2x betalen. Je tegoed blijft een jaar geldig. Voor meer informatie en het betalen kun je hier terecht.