Chemische formule: SiO2
Hardheid 7
Kristalstelsel: Trigonaal
Streepkleur: Wit
Breuk: Schelpvormig
Voorkomen: Rookkwarts komt op veel plekken in de wereld voor. In Europa zijn bekende vindplaatsen Duitsland, Frankrijk, Zwitserland, Engeland, Ierland en Schotland. Maar veel komt ook uit Brazilië en China.
Rookkwarts is de bruine variant van kwarts. De kleur kan variëren van heel lichtbruin-grijs tot bijna ondoorzichtig zwart. Hele donkere rookkwarts wordt ook wel Morion genoemd. Helemaal zuivere kwarts is kleurloos. In het geval van rookkwarts is het idee dat de kleur
ontstaat doordat sporenelementen een plek hebben gevonden in het kristalrooster en of hier en daar een atoom van de kwarts zelf vervangen of in de tussenruimtes in het rooster zijn gekomen. (Volgens de wetenschap is de eerste, vervanging van een atoom, bij rookkwarts de
meest waarschijnlijke). Onder invloed van natuurlijke straling verkleurt het mineraal daardoor. Rookkwarts kan niet goed tegen zonlicht en onder invloed van hoge temperaturen verliest het kleur omdat het ‘defect’ in het kristalrooster, het omgewisselde atoom, dan hersteld wordt. Let goed op bij het kopen van donkere rookkwarts, er is veel behandelde
kwarts op de markt wat geen natuurlijke rookkwarts is maar bijgekleurde of heel sterk verhitte of bestraalde (amethist)kwarts. Vooral de Chinese markt kent helaas veel namaak, maar ook de bekende ‘Arkensas kwarts’ wordt soms behandeld en verkocht als rookkwarts.
Folklore, mythologie en geschiedenis
Rookkwarts is de nationale steen van Schotland en wordt in veel Schotse sieraden verwerkt en het traditioneel ook een plekje op de sgian dubh, de Schotse dolk. De Kelten wonnen rookkwarts in de Cairngorms, een Schots gebergte. Bij de druiden was rookkwarts een heilige steen die ze onder meer gebruikten bij waarzeggen en schouwen.
Soldaten droegen in verschillende oude culturen rookkwarts bij zich, het
verkleuren van de steen zou ze waarschuwen voor gevaar in de strijd.
De steen kon in veel culturen mensen helpen de weg te vinden naar het
hiernamaals. De Romeinen maakten zegelringen ingelegd met gegraveerde rookkwarts.
Puffins and Pies 