Overige mineralen

Fluoriet
Fluoriet. Een geliefd en veel voorkomend mineraal. Bestaat voor een aanzienlijk deel uit… fluor (verassend hé). Fluor is een stof waarvan we middels drinkwater en tandpasta al wat binnenkrijgen. Maar fluor is giftig, in kleine hoeveelheden zou het weinig kwaad kunnen, maar toch. In landen om ons heen wordt zelfs al door de overheid afgeraden om met fluorhoudende tandpasta te poetsen. Nu is fluor in fluoriet gelukkig erg stabiel gebonden en is fluoriet daarom een ongevaarlijk mineraal. Wel moet je oppassen met fluoriet in zuur, dit kan een bijtende stof afgeven.

Vanadiniet
Vanadiniet is een gewild mineraal met mooie rood-bruine kristallen, maar vanadium is een giftig element. Gewoon omgaan met vanadiniet is geen probleem, maar wel oppassen met vergruizen, blootstelling aan vocht en zuur, etc.

Pyriet
Dit is op zich een vrij ongevaarlijk mineraal. Maar als het wordt blootgesteld aan vochtige omstandigheden in combinatie met zuurstof gaat het oxideren. Dit wordt hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door een bacterie, de Acidithiobacillus. Vochtig is niet alleen water, ook een hoge luchtvochtigheid kan al schadelijk zijn. Door de reactie ontstaan ijzeroxide en sulfaat en zal je steen wit uitslaan en later ook geel kleuren. Je ruikt zwavel en langzaam maar zeker valt je pyriet uiteen in vies ruikend geel-wit poeder. Komt de sulfaat in aanraking met vocht, dan ontstaat in sommige gevallen zwavelzuur. Dit is een gevaarlijk en irriterend zuur. Rottend pyriet is daarom niet heel gezond en kun je beter weggooien. Dit proces kan lelijke brandplekken veroorzaken op papier en hout waar de steen op ligt. De beste bescherming hiertegen is je stukken met pyriet vrij van vocht houden. Maar soms werkt het ook om ze te impregneren met bijvoorbeeld paraffine. Niet alle pyriet is even instabiel. Pyriet uit Peru en Spanje blijkt vrij stabiel te zijn. Maar pyriet uit krijtgroeves in Duitsland en Frankrijk zeer zeker niet. Deze concrete worden vaak als markasiet benoemd, maar het is feitelijk pyriet. Markasiet is chemisch gezien gelijk aan pyriet maar heeft een andere kristalstructuur. Als je zo’n markasiet/pyriet bolletje doorslaat heeft het een mooie radiale goudglanzende structuur. Het vervelende is dat deze erg instabiel zijn wanneer ze worden geopend en het dus niet de vraag is of maar wanneer zo’n bolletje gaat bloeien en uit elkaar valt. In verschillende esotherische winkels wordt markasiet tegenwoordig verkocht onder de naam ‘Ascencion Stone’. Dit zijn pyrietconcreties uit kalksteen die relatief snel ten prooi kunnen vallen aan pyrietrot.

Zwavel
Zwavel als puur element (geen metaal) is op zich niet heel erg giftig op schadelijk. Toch is het altijd wijs om na aanraking van zwavel toch even je handen te wassen. Zwavel in poedervorm is wel gevaarlijk wanneer het ingeademd wordt en zwavel verhitten is ook geen goed idee. Zwaveldamp is gevaarlijk om in te ademen. 

Edelsteenwater
Het maken van edelsteenwater komt voort uit het geloof dat water waarin stenen worden gelegd de toegeschreven werking van die stenen opneemt. Wanneer je dit water dan drink zou het een positieve werking hebben op de gezondheid. Vaak krijg ik de vraag welke stenen veilig zijn in drinkwater. Ik ben geneigd om hierop te antwoorden ‘geen enkele’. Naast de risicovolle stenen die ik in deze mini-cursus besproken heb zijn er nog heel wat meer stenen die je beter niet in drinkwater kunt leggen. Maar ook ‘veilige’ stenen zoals bijvoorbeeld de bekende ‘Gouden driehoek’… heb je enig idee hoe mineralen worden gewonnen in de mijnen? Nadat ze (soms met behulp van chemische middelen) uit het moedergesteente zijn gehaald moeten ze worden schoongemaakt. Vaak zit er aanslag op van onder meer limoniet, hematiet en calciet. Dit wil de koper niet, met wil graag schone en heldere stenen. Dus worden deze verontreinigingen chemisch verwijderd. Wanneer de stenen daarna gepolijst worden gebeurt dat ook met chemische middelen. Waar jij in de veronderstelling bent dat je een schone steen koopt, is dit wat er vaak al met de steen gebeurd is. Onlangs bekeek ik een glasheldere geslepen bergkristal onder de microscoop. Op de slijpvlakken was overduidelijk residu van het polijstmiddelen te zien. Met het blote ook was dit niet zichtbaar. Wanneer je dit in water zou leggen drink je dat dus op.

Pas op met de speciale flessen voor edelsteenwater met containers waar je de stenen in kunt doen waardoor ze niet in direct contact met water komen. Bij sommige van deze flessen zit het stenencompartiment vastgelijmd en kan het water bij deze lijm komen. Ook zijn er flessen waarbij dit compartiment met ijzerdraden vastzit. Na een paar keer gebruiken gaat het ijzer roesten. Dit geeft af in het water en het compartiment laat los.

Ook de veel geroemde shungiet wordt overal verkocht om aan water toe te voegen. Dit is geen goed idee. Shungiet is lang niet altijd zuivere koolstof. Naast de koolstof zit er vaak allerlei ander materiaal in shungiethoudend gesteente. Met daarbij ook dingen die tot de zware metalen gerekend worden. Lees hier meer over wat shungiet precies is en waarom je het beter niet in je water kunt leggen.