Fish and Chips

Hèt nationale Britse gerecht…. daar hoeft waarschijnlijk niemand lang over na te denken. 9 Van de 10 mensen zullen direct fish & chips zeggen. Rondrijdend in Engeland struikel je bijna over de fish & chips shops (chippy). Waar het soms moeilijk is ene supermarkt, pinautomaat of tankstation te vinden zul je maar zelden moeite hoeven doen om ergens fish & chips te kunnen eten. Ieder dorp, hoe klein ook, heeft wel een tentje waar het verkocht wordt. Meestal piepkleine take-away zaakjes waar net genoeg plek is voor drie of vier mensen om een bestelling af te wachten. Maar vaak genoeg, meestal in de badplaatsen, met zitruimte en een klein terras. Of langs de weg en op parkeerplaatsen met mobiele kraampjes.
Fish & chips is natuurlijk ook het lekkerst aan het strand. Lekker op de pier of op het strand zitten met je take-away en kijkend naar de zee je maaltijd opeten. En heel goed uitkijken dat het niet weg gehaald wordt door de oh zo brutale meeuwen die van zo dichtbij toch wel heel groot en indrukwekkend zijn! ‘Please don’t feed the seagulls!’

Simpel gezegd is fish & chips niet meer dan een stukje gefileerde witvis, gedoopt in een beslag van water, ietsje baking soda en meel (soms ook bier) en dan gefrituurd. Dit in combinatie met dikke, vaak wat slappe, frieten. En wie denkt dat dit een oeroud Brits gerecht is met diepe wortels in de Britse geschiedenis komt bedrogen uit. De eerste fish & chips shop opende in Londen in 1860. Een recent onderzoek wijst uit dat gefrituurde vis waarschijnlijk is meegekomen als gerecht met de Sefardische Joden, Joden uit Spanje en Portugal, die door de Christenen verjaagd werden van het Iberisch schiereiland en onder meer naar Engeland, maar ook Nederland, zijn gevlucht. Zij introduceerden hun nationale gerecht, pescado frito, in Engeland. Dit gecombineerd met gefrituurde staafjes aardappel maakte de fish & chips. Het werd een immens populair gerecht, vooral onder de ‘working class’. Zo populair zelfs dat in de Tweede Wereldoorlog bijna alles op rantsoen was, behalve fish & chips. Alles werd er aan gedaan om de mensen van voldoende vis te voorzien. Om de moraal hoog te houden en te zorgen dat de mensen voldoende voedsel kregen waar ze zich prettig bij voelden.

Waar je vroeger simpelweg fish & chips bestelde en een ondefinieerbaar stukje witvis met patat in een krant gewikkeld kreeg is ook de verkoop van dit nationale gerecht tegenwoordig aan flink wat regels gebonden. Krantenpapier mag niet meer. Logisch eigenlijk, want vet en oplosbare inkt is niet een hele gelukkige combinatie. Tegenwoordig krijg je je eten in polystyreen, plastic of kartonnen bakjes of op vetvrij papier, soms voor het idee bedrukt met krantenkoppen of met een krant onder het vetvrije papier. En je moet kiezen… en dat kan soms lastig zijn. Simpel fish & chips vragen kan nog wel, maar dan krijg je de vraag terug welke vis je wilt. In de meeste shops hangt een bord met de namen van de verschillende vissoorten die aangeboden worden. De wet schrijft voor dat de verkoper specifiek moet aangeven welk soort vis hij de klant verkoopt. Dus moet je kiezen. Vaak is er haddock (schelvis), cod (kabeljauw), plaice (schol), pollock (koolvis), skate of ray (beide rog) en de misleidende termen rock salmon, rock eel, flake of huss. Allemaal namen voor verschillende haaiensoorten die in de Noordzee gevangen worden, zoals hondshaai. Kabeljauw is de meest bekende en populaire soort vis gebruikt in fish & chips. En vergeet niet een beetje azijn over je friet te druppelen. Heerlijk! Mocht je dit niet willen, let dan goed op als de verkoper vraagt ‘salt and vinegar?’, vraagt, zeg dan ‘no, thanks’ of ‘just salt please’, want anders zal hij kwistig met zijn azijnfles over je frietjes zwaaien en krijg je meer dan een paar druppeltjes.

Eet smakelijk!